Iryna Hanım merhaba, öncelikle sizi kısaca tanıyabilir miyiz?

Merhaba, ben Iryna Sola. Ukraynalıyım. 1999 yılında Ulusal Tavriyskiy Üniversitesi’nde Fransız Dili ve Edebiyatı okudum. Aynı zamanda Latin Dili ve Edebiyatı eğitimi aldım. Mesleğime dair; uzmanlık diplomalarımı tamamladıktan sonra Amerikan Kırım Koleji’nde öğretmenlik yapmaya başladım, dil okullarında da eğitim verdim. 15 yıl önce Türk bir deniz astsubayı ile evlenerek Türkiye’de yaşamaya başladım, 2 kızım var. Türkiye’ye geldikten sonra da mesleğime devam ederek çeviri bürolarında çalıştım, eğitim verdim. Geçtiğimiz ağustos ayında da kendime büro açtım ve çalışmalarımı buradan devam ettiriyorum.

Çeviri yapmaya ilk ne zaman başladınız? Profesyonelleşmeye başladığınızı düşündüğünüz bir tarih var mı?

Çeviri işlerine üniversite okuduğum dönemde başladım. Eğitim esnasında ufak tefek çeviriler yapıyorduk fakat ciddi anlamda çeviri yapmaya başladığım yıl 2006 diyebiliriz.

Profesyonel bir tercüman olmak için hangi aşamalardan geçmek gerekir? Siz hangi aşamalardan geçtiniz kısaca bize bahseder misiniz?

Profesyonel bir tercüman olmak için, önceliklerden bir tanesi ufkunuzun çok açık olması. Eğer az bilginiz varsa, kelime dağarcığınız geniş değilse, kitap okumuyorsanız, gündemi takip etmiyorsanız tercüman olamazsınız. Elbette bunların yanı sıra çok kaliteli bir dil eğitimi almış olmanız şart. Özellikle noter yeminli bir tercüman olmak istiyorsanız muhakkak eğitiminiz olmalı. Bundan birkaç yıl önce bu kadar prosedüre bakmıyorlardı fakat artık ciddi denetimlerden geçiyorsunuz ki bu iyi bir şey. Ben de iyi bir üniversitede üst düzey bir dil eğitim alarak profesyonelliğe ilk adımımı attım ve hiçbir zaman sektörde geriye düşmedim. Sürekli okudum, araştırdım, yazdım, eğitimler aldım yani kendimi hep bir adım öteye taşıma kaygısıyla davrandım. Bu esnada çalışmayı hiç bırakmadım ve sektörün hemen hemen her alanında çalıştım. Ve bugün ben de noter yeminli bir tercümanım.

Size göre mesleğin içinde yer aldığınız ilk yıllardan bugüne çeviri sektöründe ne gibi değişimler ve gelişimler yaşandı?

Bütün hayatımızı etkileyen teknoloji tabii ki çeviri sektörünü de es geçmedi. Eskiden çeviri yapmak için kağıt, kalem, daktilo, kalın kalın sözlükler, ansiklopediler kullanırdık. Sayfaları çevire çevire çeviri yapardık. Fakat şimdi teknolojinin hayatımıza değmesiyle birlikte birçok program çıktı. Trados, Smartcat, Wordfast gibi yardım alabileceğimiz bir sürü çeviri programlarına sahip olduk. Elektronik sözlükler, çeviri platformları, online sözlükler bu alanda bizlere çok yardımcı oluyor.

Mesleğe başladığınız dönemlerde çeviri piyasası, çevirilerin kalitesi nasıldı? Şu ankiler ile arasında fark var mı?

Mesleğe başladığım ilk yıllarda şu anki kadar bilgi birikimi yoktu. Bu kadar kelime türememişti. Teknik çevirileri yapabilmek için haliyle zorlanıyorduk. Şimdi dönemin değişmesi ile çeviri kalitesi de yükseldi fakat şimdiki süreçte de müşteri daha seçici oldu. Müşteriyi kazanmak için sektörde hep üst sıralarda yer almanız gerekiyor. Müşteriler artık verdikleri projelerin hem hızlı hem de profesyonel olmasını istiyor. Translate’den çeviri yapanların da ben çevirmenim dediği bu dönemde çok bariz olan bu farkı hep hissettirecek bir yerde durmalı ve kendinizi güncel tutmalısınız.

Tercümanlığı kolay ve nitelik gerektirmeyen bir meslek olarak gören insan ne yazık ki çok fazla. Bu konuyla ilgili ne söylemek istersiniz?

2 sayfalık yazı çeviren ya da tek bir dili çok iyi bilen herkes çevirmen olamaz. Bunun birçok arka penceresi var ve tercümanım diyebilmek için hemen hemen hepsine hakim olabilmek gerekiyor. Tercümanlık sadece bir dili çevirebilmek değil, aynı zamanda duyguları da aktarabilmektir. En güzel çeviri duyguları da aktarabilen çeviridir. Örneğin başka dilde diziler, filmler, kitaplar var. Biz çevirmenler o kitapları çevirirken bize geçen duyguyu aktarmaksızın okuduğumuz gibi çevirirsek kimse eline aldığı kitaptan keyif almaz. Bu durum bir dizi için de film için de böyle. Hatta sözleşmeler, evraklar, mesleki terimler hepsinde geçerli bu söylediğim.

Bazı kelimelerin Türkçe karşılığı yok. Dilimizde karşılık bulamayan kelimelerin çevirilerini nasıl yapıyorsunuz?

Çok sık kullanmamak şartıyla bazen parantez ve ya açıklama kullanmak zorunda olduğumuz durumlar oluyor. Özel isimlerde çoğu zaman karşılık bulamıyoruz. Bu durumlarla karşılaştığımızda çevirisini yazıp parantez içinde dildeki anlamını yazıyoruz. Mesela analı-kızlı yemeğini çevirince komik oluyor bu yüzden parantez kullanıyoruz.

Uzun yıllardan beri bu mesleği yapıyorsunuz. Peki, sizi en çok heyecanlandıran anılarınız neler, bizimle paylaşır mısınız?

Aslında bir sürü heyecanım var bu mesleğe dair ama en çok hangisi diye sorarsanız Kurt Seyit ve Şura dizisinin Rusya’da çekilecek olan bölümlerini çeviren ekipte yer almıştım. Çok zor bir süreçti fakat inanılmaz keyif aldım ve o kadar kısa sürede o kadar bölümü çevirmek bana fazlasıyla cesaret verdi. Dizi yayına geçmeden öncesinde birçok bölümü bilmek gerçekten heyecan vericiydi. Bir de çok bilinen bir ilaç fabrikasında Rus heyetlere tercümanlık yapmıştım ve o zaman da çok heyecanlanmıştım çünkü fabrika içinde dışarıdan kimsenin giremediği noktalara girdim, laboratuvarlar, steril dolum alanları, üretim alanları gibi. Bu beni çok etkilemişti.

Tercüme bürosu işletmenin zorlukları nelerdir? Hangi dillerde hizmet veriyorsunuz?

Tercüme bürosu işletmenin zorlu yanları diğer işletmelerden çok farklı değil aslında. Ekstra olarak şöyle bir zorluktan bahsedebilirim; biz aracı oluyoruz, tercüman var, müşteri var ve büro işletmecisi var. İşletmeci her zaman arada kalıyor doğal olarak. Bir proje geliyor elimize ve o projeyi en iyi şekilde yapabilmek adına bir ekip kurmamız gerekiyor. Ya da bilmediğimiz bir dilden tercüman aldığımızda onu çok sıkı takip etmemiz gerekiyor. Bunların haricinde diğer işletmelere ek bir zorluğu yok. Meslekten keyif alıyorsanız bir şekilde üstesinden geliyorsunuz. Tercüme büroları müşterinin istediği bütün dillerde hizmet verir. İngilizce, Fransızca, Almanca, Japonca… Biz de işletme olduğumuz için istenilen, ihtiyaç duyulan bütün diller üzerinden hizmet verebiliyoruz.

Dünya dilleri arasında en sevdiğiniz dil hangisi? Bu diller arasında karşılaştırma yaptığınız zaman Türkçe zor bir dil mi?

Fransızcayı çok seviyorum. Romantik ve kulağa hoş gelen bir dil. Türkçede de Fransızcadan alınan çok kelime var. Bu yüzden ben öğrenirken zorlanmadım. Kuralı belli bir dil Türkçe. Tertemiz ve sade bir dil. Fakat kendi dilimi de övmeden geçemeyeceğim UNESCO tarafından Ukraynaca ikinci melodik dil olarak seçildi.

Size göre tercümanlık zamanla değer mi kazanacak yoksa makine çevirisi geliştirildikçe ölü meslek grubuna mı dahil olacak?

Makineler bizler gibi sosyal ve kültürel bir birikime sahip değiller, bu yüzden bir insan gibi okuduğundan, izlediğinden duygu alamayacak ve dolayısıyla veremeyecek tam da bu sebeple bu meslek çok uzun yıllar yaşayacak. Makineler ne kadar hızlı da olsa yine de insan eli değmeden güzel sonuçlar alamayız. Makineler sadece bizlere yardımcı olur.

Yeni mezun olan bir kişinin bu meslekte yeri neresidir? İstihdam açısından mesleğinizi nasıl değerlendiriyorsunuz?

Büyük firmaların ithalat ve ihracat departmanlarında çalışabilirler. Tercüme bürolarında çalışabilir. Tercümanlar için her zaman iş var. Yeter ki bu mesleği sev, kendini yenile, dakik ol.

Son dönemlerde birçok tercüme büroları açıldı. Peki, sizi diğerlerinden ayıran nedir? Müşterileriniz sizi neden tercih etsin?

Hayatımız boyunca tercih yapmak zorunda kalıyoruz. Ve yanlış yapılmış tercihler kötü sonuçlara yol açabilir. Bu yüzden doğru tercih yapılması çok önemli. Biz de en profesyonel şekilde çalışıyoruz. Hızlı ve kaliteli çeviri hizmeti için bizi tercih edebilirler. İsmimizi de ‘Tercih Tercüme’ koymamızın en büyük sebeplerinden bir tanesi bu.

Son olarak, tercüme büroları işletmecilerine, tercümanlara ve öğrencilere önerileriniz var mıdır?

Dürüstlüğü ilke edinmelerini öneririm. Profesyonel olun. Asil olun. Mesleğinize aşık olun, asla zamanın gerisinde kalmayın ve hep öğrenmeye açık olun derim.


Adres: Körfez Mahallesi Berk Sokak No:6/3 İç Kapı No:3 Andız İş Merkezi Kocaeli/İzmit

Telefon: 0262 323 37 83

Instagram: tercihtercumekocaeli

www.tercihtercumekocaeli.com